•Nhân vật chính: Thứ – một thầy giáo nghèo, có ước mơ lớn nhưng bị thực tế phũ phàng vùi dập.
•Cuộc sống tù túng: Thứ sống trong một môi trường tù túng, công việc giảng dạy nhàm chán, đồng lương ít ỏi, không đủ nuôi gia đình. Anh bị cuốn vào những lo toan cơm áo gạo tiền mà dần đánh mất lý tưởng, trở nên vô cảm, cam chịu số phận.
•Xung đột nội tâm: Thứ từng khao khát viết văn để cống hiến, nhưng cuộc sống mòn mỏi khiến anh không còn cảm hứng, chỉ viết những bài báo rẻ tiền để kiếm sống.
•Bi kịch và kết thúc: Khi chiến tranh lan đến, Thứ buộc phải rời bỏ nơi mình sống bao năm, nhưng chính lúc ấy, anh lại cảm thấy nhẹ nhõm, như được giải thoát khỏi cuộc sống tẻ nhạt và vô nghĩa.