[ Sùng Bầu ] chẳm chéo 2 lọ - Sùng Bầu Gia Vị Vị Chua Cay

Trong mâm cơm của người Thái đen bao giờ cũng có một loại thức chấm vô cùng đặc biệt, làm “say lòng” thực khách phương xa, đó chính là chẳm chéo.

Thức chấm này lạ từ cái tên đến cách làm và hương vị. Đó là đối với những người miền xuôi, chưa thấy bao giờ chứ với bao người con của núi rừng Tây Bắc thì chẳm chéo lại là thức chấm quá đỗi quen thuộc, gắn bó mỗi ngày.

“Chẳm” trong tiếng Thái có nghĩa là “chấm”, như vậy có thể hiểu chẳm chéo là một loại thức chấm , giống như muối vừng hay nước mắm của người Kinh. Người Thái ưa hương vị đậm đà, chính vì vậy các món ăn đều được chấm với chẳm chéo để tròn vị hơn.

Thức chấm chẳm chéo của người Thái đen

Chẳm chéo còn được gọi là chẩm chéo được làm từ rất nhiều nguyên liệu của núi rừng, những nguyên liệu cơ bản không thể thiếu đó là ớt, hạt dổi và mắc khén. Thiếu những nguyên liệu này thì không còn đúng vị của món chẳm chéo Tây Bắc nữa.

Hằng ngày, dân bản Tây Bắc vẫn lên nương từ khi con gà chưa thức giấc đến khi mặt trời đã xuống núi, có những chuyến đi rừng dài ngày thì chẳm chéo chính là một thứ không thể thiếu trong hành lý của họ bởi đi xa không thể mang được nhiều thức ăn. Khi nghỉ ngơi chỉ cần nắm xôi nếp nương chấm với chẳm chéo thôi là đã thơm ngon lắm rồi.

Trong mâm cơm, dù có bao nhiêu món ngon như thịt trâu gác bếp, thịt lợn quay hay gà nướng mắc khén thì vẫn không thể thiếu chẳm chéo. Bởi từng miếng thịt dù có thơm ngon đến dâu mà không quyện thêm một chút cay nồng của ớt, the the của mắc khén và thơm nồng của hạt dổi thì cũng không được tròn vị.

Rau chấm chẳm chéo thôi cũng đủ làm say lòng bao thực khách

Không chỉ thịt, mà các loại rau, măng rừng chấm với món chẳm chéo cũng trở nên thơm ngon đến bất ngờ. Chẳm chéo kết hợp với các món ăn như các hương vị của núi rừng hòa điệu làm nên một bản nhạc tuyệt vời trong âm thực. Mặc dù với những ai không ăn được cay thì đây là một thử thách, nhưng khi đã quen rồi thì không sao quên được hương vị thơm ngon đến khó tả ấy.

Đặc biệt, ở vùng Tây Bắc không chỉ có một loại chẳm chéo mà có rất nhiều loại. Mỗi món ăn lại có một loại chẳm chéo riêng để chấm cho phù hợp. Đó chính là cái khéo léo, sáng tạo của người Tây Bắc. Chắc hẳn họ đã quá gắn bó và hiểu về các nguyên liệu của núi rừng mới có thể biết được từng vị nào kết hợp với nhau sẽ cho thức chấm hoàn hảo nhất.

Nguyên liệu từ núi rừng

Loại chẳm chéo dễ nhất và cũng hợp với nhiều món ăn nhất là chẳm chéo cơ bản. Chỉ cần một chút muối, hạt dổi, tỏi, ớt và mắc khén trộn với nhau là có bát chẳm chéo ngon tuyệt vời. Tất nhiên hạt dổi phải nướng cho thơm và mắc khén phải rang vàng và giã cho nhỏ thì mới có thể chế biến được. Loại tỏi cũng phải là loại tỏi cô đơn của vùng Tây Bắc thì mới cho hương thơm “chuẩn vị” của núi rừng.